5. Pomnik
5.9 Działanie oddolne
Praktyka społeczna lub artystyczna, która kiełkuje, w wyniku impulsu, potrzeby czy pomysłu osoby albo grupy osób spotykających się wokół wspólnego celu lub tematu, niczym roślina wyrastająca z małego ziarna wrzuconego w glebę. Nie jest to działanie zainicjowane przez władzę ani instytucje publiczne, nie wynika z ogłoszonych przez ministerstwo programów lub zadania zleconego przez wójta, dyrektora szkoły czy kierownika działu w muzeum. Nie jest odpowiedzią na sformułowane przez Unię Europejską czy WHO rekomendacje lub diagnozy. Bierze się, jak sama nazwa sugeruje, z samego dołu, można by powiedzieć – właśnie z ziemi, z mocnego stąpania po niej, z zakorzenienia w lokalnym kontekście i uważnego, a może nawet czułego przyglądania się sytuacji, w której zakorzenione są osoby inicjujące działanie.